C O L U M N – Goed en slecht nieuws. Jean-Marc Janaillac is de opvolger van Alexandre de Juniac, de omstreden topman van Air France KLM, die naar de internationale luchtvaartorganisatie IATA vertrekt.
De nieuwe hoogste baas van de Frans Nederlandse luchtvaartcombinatie blijkt een kundig bestuurder, die anders dan de vertrekkende en zeer omstreden zonnekoning zijn sporen meer dan heeft verdiend. Op dit moment leidt hij de vervoersgroep Transdev, in Nederland onder andere bekend van busmaatschappij Connexxion.
Jean Marc – laten we om het vertrouwen te onderstrepen in zijn vakmanschap maar gelijk tutoyeren – maakte sinds 2013 een succes van de aanvankelijk rampzalige samenvoeging van het particuliere Veolia met het Franse staatsbedrijf Caisse des Dépôts. Als nieuwe bestuursvoorzitter bracht hij rust in het megalomane openbaar vervoer bedrijf met goede resultaten.
Jean Marie Janaillac staat bekend als een communicatieve manager, die als het nodig is hard ingrijpt, zo las ik in het Financieel Dagblad. En dat ingrijpen kon de komende tijd wel eens hard nodig zijn, vooral bij het Franse smaldeel van de luchtvaartcombinatie, Air France, want daar heeft zijn voorganger on der druk van het Elysee, de politiek dus, de noodzakelijke bezuinigingen en kostenbesparingen er behoorlijk bij laten zitten.
De maatschappij is door en door verziekt en daarvoor dreigt de KLM en de ruim 30.0000 medewerkers te moeten opdraaien. Begrijpelijk daarom dat ook bij de Nederlandse maatschappij nu rumoer ontstaat over verdere besparingen, terwijl de vakbonden in Parijs nog steeds garen spinnen bij stakingen en andere protesten en de regerende socialistische politici, die bij arbeidsonrust en ontslagen de aanstaande verkiezingen vrezen. Alexandre de Juniac liep derhalve als een blaffend hondje braaf aan de leiband van Francois Hollande om naar diens pijpen te dansen.
Het brengt de analyse bij het slechte nieuws dat kleeft aan de benoeming van de 63-jarige Jean Marie Janaillac, een boezemvriend van de Franse president François Hollande. Zij studeerden af in het zelfde jaar aan de École Nationale d’Administration, waar topmannen van de Franse overheid en het bedrijfsleven als ware het een geheim genootschap een verbond voor de eeuwigheid lijken te smeden.
Ook Jean Marie is nu benoemd door de overheid, evenals zijn mislukte voorganger Alexandre de Juniac en ook diens voorganger Pierre-Henri Gourgeon. In beide gevallen betrof het his masters voice, die na een seintje uit het Elysee aangekondigde bitter noodzakelijke maatregelen net zo gemakkelijk weer ter zijde schoven.
De benoeming van de nieuwe topman van Air France KLM door de politiek is dus naast het goede óók het slechte nieuws. Alle reden om waakzaam te blijven. Alle reden ook om op een spaarzame uitzondering na vraagtekens te plaatsen achter de rol van de Nederlandse commissarissen, die met geen enkel kritisch woord kanttekeningen plaatsen bij de benoeming van de nieuwe president. En die ook niets geclaimd hebben om er voor te zorgen dat men de focus gaat leggen op de kracht van de beide bedrijven in plaats van wederom een poging tot de vorming van een megalomane holding. Geen enkel pleidooi ook nu dus om weer terug te gaan naar het uitgangspunt van one company, two airlines. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald, is tenslotte een mooi Nederlands gezegde al weet ik niet of ze dat ook in Frankrijk kennen.
Wat dat betreft staat in het Air France KLM bastion “ster” commissaris Kees van Lede onder zware verdenking. Hij toonde zich al eerder voorstander van een volledige integratie van beide maatschappijen en heeft nu kennelijk – ruim 2 weken voordat hij vanwege zijn leeftijd afzwaait – de politieke benoeming van de nieuwe topman gesteund.
De vraag bij de benoeming van Jean-Marc Janaillac en de hoop dat nieuwe bezems inderdaad schoon gaan vegen, is dus in dit geval niet alleen hoe de nieuwe topman het gaat doen, maar vooral ook wie voor de Nederlandse KLM belangen gaat opkomen. Tot nu toe hebben de KLM commissarissen wat dat betreft maar bitter weinig laten zien of horen. Ook KLM president commissaris Hans Smits, die in Prijs als sinds zijn aantreden op meer invloed aast is tot dusver een Stille Willie gebleken, overigens niet alleen in Frankrijk maar ook hier in Nederland. Alle reden dus voor extra achterdocht. Ook dat is slecht nieuws.
Het wordt dus de komende tijd oppassen geblazen voor onze nationale luchtvaartbelangen, want van de politiek, zowel in Frankrijk als in Nederland moeten we het niet hebben, dat bleek wel in de afgelopen jaren en ook afgelopen vrijdag weer uit een hoop nodeloos papier van het kabinet wat de actieagenda wordt genoend. Van wie we het dan wel moeten hebben, is de grote vraag? En dat is extra slecht nieuws!
Arnold Burlage
