Waarom pakt de politiek de president-directeur van Schiphol, Jos Nijhuis, niet aan voor het aanrichten van zoveel chaos en ellende op Schiphol?
Waarom heeft nog niemand hem ter verantwoording geroepen voor het gemakkelijk aantoonbare wanbeleid?
Of gloort er licht aan de horizon met de recente kamervragen van Barbara Visser (VVD) en Martijn van Helvert (CDA)? Het zet het kabinet in elk geval voor het blok!
Waarom mag de voormalige accountant, ongebreideld zijn gang gaan, zonder enige affiniteit met de luchtvaart – hij verschijnt bijvoorbeeld nauwelijks op congressen, de discussie met vakgenoten angstvallig mijdend?
Hoe kan de uiteindelijk verantwoordelijke politiek dit wanbeleid laten voortduren met alle gevolgen van dien voor de luchtvaartsector, passagiers en uiteindelijk onze nationale economie?
door ARNOLD BURLAGE
Uiteindelijk is de overheid aandeelhouder van Schiphol – rijksoverheid 69,77% – Amsterdam 20,03%, Rotterdam 2,2% en Aeroports de Paris de overige 8%.
Het is oorlog op Schiphol. De constatering komt in de huidige chaos uit de mond van talloze geirriteerde passagiers: “Het lijkt hier wel oorlog…”. In de oorlog en de liefde is alles geoorloofd, zei mijn moeder altijd. En die liefde is op onze nationale luchthaven ver te zoeken. De angstcultuur, die is geschapen, zorgt dat topmanagers aan de lopende band de benen nemen en – eenmaal weg – uit het spervuur – ronduit wijzen naar de boosdoener, de “sloper” van Schiphol, zoals de topman wordt genoemd.
Hoe is het mogelijk dat in 2013 nog eens herbevestigde afspraken uit het Alders-akkoord uit 2008 tussen onder meer luchthaven, overheid en luchtvaartmaatschappijen over een noodzakelijk selectiviteitsbeleid door de luchthavendirectie achteloos naast zich wordt neergelegd. Als dat was uitgevoerd, als die afspraak was nagekomen en Schiphol niet was getransformeerd in een prijsvechters-veld met alle chaos van dien dan zou onze nationale luchthaven tot 2020 nog met 60.000 vliegbewegingen hebben kunnen groeien. Dan had het bordje “vol” nog niet hoeven worden opgehangen. Dan was het nog niet chaos en oorlog geweest op Schiphol, zoals nu bij de eerste drukte-piek bij de start van de meivakantie.En dan had niet onnodig (veel) meer dan 200 miljoen in een luchthaven Lelystad Airport te hoeven worden geïnvesteerd voor een letterlijk en figuurlijk handjevol toegestane vluchten per dag. Maar wel met overlast en milieu-schade voor honderdduizenden in- en omwonenden van de polder.
Maar topman Jos Nijhuis voelt zich God op Schiphol in plaats van God in Frankrijk, waar in de buurt van Toulouse zijn tweede huis schittert in de goddelijke zon. Zelfingenomen, ruziemakend met iedereen, die op zijn pad komt, verdachtmakingen over tegenstanders rondstrooiend, blijft hij ongehinderd onherstelbare schade aanrichten. Twijfel, zelfreflectie, geloof in goede raad van zijn eigen managers – die vanwege miskenning vrijwel stuk voor stuk al eens het hazenpad kozen- en steunen op relaties, die Schiphol groot maakten, bijvoorbeeld KLM als grootste klant, dat hem nu ook van wanbeleid beschuldigd – kent de kennelijk door God gezonden boekhouder uit Warmond niet.
Jos Nijhuis vindt over zijn eigen jaarinkomen dat hij – als hij in ’s ochtend in de spiegel kijkt – die miljoen wel waard is, zo zei hij een paar jaar geleden in NRC. Nu blijkt hoezeer hij Schiphol als mainport met een zorgvuldig opgebouwd wereldwijd netwerk aan het slopen is, vooral gekenmerkt door pestgedrag naar KLM. Zoals het actief opzoeken van de concurrentie en de creatie van een prijsvechtersparadijs, iets waar de beperkte capaciteit van Schiphol niet voor is bedoeld. En niet te vergeten de 43 miljoen die hij de afgelopen jaren als lokbonussen en marketingsteun aan dat soort maatschappijen heeft weggeschonken.
Sloper
De Sloper van Schiphol handelt willens en wetens in tegen de afspraken voor voeren van een selektiviteitsbeleid uit 2013. De ene keer is de chaos de schuld van de slotcoördinator, dan weer van de beveiligingsbedrijven of de Koninklijke Marechaussee en daarmee dus zelfs de overheid. Feit is dat Schiphol alles aanstuurt, onder leiding van deze dictator, die de lakens uitdeelt en de grote investeringen nota bene op de lange baan heeft gezet. In de oorlog is alles geoorloofd. Toch? En de politiek zwijgt!
Wat de Raad van Commissarissen doet? Gewoon niet waarvoor die is bedoeld, controle van de zittende machthebber. Alarm slaan namens de aandeelhouders, wij de belastingbetalers dus. De Raad van Commissarissen, die hem moet controleren zit in de zak van de topman. De voorzitter van de raad van commissarissen, Louise Gunning, is zo gemanipuleerd dat zij spreekt over ‘samenwerken’ in plaats van Jos Nijhuis tegemoet te treden met woorden die hij snapt: vertrouwen is goed, controle is beter.
De rest van de commissarissen, zoals oud ABN-topman Joop Wijn, heeft stuk voor stuk een financiële achtergrond en applaudisseert voor elke cent winst. PvdA-minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) kijkt weg, want die heeft het te druk in Europa en met zijn eigen ego om zich bij te laten praten over wat de grotere betekenis is van Schiphol voor Nederland, in plaats van de huidige benadering: een groot winkelcentrum naast een paar startbanen. Schiphol steeds meer buy en steeds minder fly…. De KLM kreunt weliswaar af en toe wat, maar een krachtdadig STOP heeft nog niet geklonken. Werd eerst een intitiatief voor een Nationale Luchtvaarttafel, waaraan alle vertegenwoordigers zitting zouden krijgen, geblokkeerd door Jos Nijhuis, die “geen behoefte had aan weer een tafel”, over een door KLM topman Pieter Elbers noodzakelijk genoemd Deltaplan voor de luchtvaart – wat op hetzelfde neerkwam, is evenmin nog iets gehoord.
Zo kon onder het bewind van de meer en meer binnen de luchtvaartsector omstreden Schiphol directeur een boekhouderscultuur ontstaan, gecombineerd met een totaal gebrek aan bouw- en gedegen luchtvaartkennis. Winst is een doel geworden, terwijl de luchthaven nog slechts een middel is. Schiphol blijkt daarbij ook nog eens voor Sinterklaas te spelen, onder meer voor aannemers, door onnodig 30% te duur te bouwen. Ondertussen weigert de luchthaven de portemonnee te trekken voor extra handjes bij de beveiliging en worden, zoals bij de eerste drukte passagiers, invaliden, bejaarden en kinderen in het ongeluk gestort. Maar wat wil je? In de oorlog is alles geoorloofd. Zo begint het Schiphol-beleid wel erg dicht in de buurt van “oorlogsmisdaden” te komen met tussen de hekken bij de controles drommen “gevangen” passagiers achter de hekken, die de ellende zo ervaren. Gelukkig nog zonder doden, dat wel gelukkig! Misschien wel de enige verdienste van de Schiphol-president…!