C O L U M N – Eén ding is zeker, Ben Smith, de zoveelste topman van Air France KLM is niet voor een blauwe maandag in Europa neergestreken. De Canadees, bedoeld om na eerdere mislukkingen de duo maatschappij uit met name het Franse slop te halen, heeft zijn man en hun dochter niet voor een kortstondig avontuurtje naar Parijs gehaald.
door ARNOLD BURLAGE
Wat de Canadees, zonder een echt indrukwekkende luchtvaartervaring bij Air Canada, dan wel in zijn schild voert, blijft daarentegen een raadsel. Eén ding lijkt wel zeker, Ben Smith, de zoveelste topman van Air France KLM is met ongetwijfeld duidelijke instructies vanuit het Elysée aan zijn “oorlog” begonnen
Hoe de luchtvaart ‘klusjesman’ na eerdere mislukkingen van zijn voorgangers de luchtvaartcombinatie als hechte twee-eenheid het zwerk in wil helpen, blijft tot de dag van vandaag volledig onduidelijk. Een masterplan ontbreekt. Wat de Canadees, precies wel in zijn schild voert, is daarentegen een raadsel.
Tot nu toe onderscheidt de geïmporteerde zoveelste zonnekoning van het in alle opzichten haperende Air France zich met het door het putje spoelen van tientallen miljoenen, met name om de Franse vliegers tot bedaren te brengen en stakingen af te wenden Ben Smith heeft tot nu toe alleen maar geld gekost.
Tegelijkertijd verklaarde hij topman Pieter Elbers van de meer dan uitstekend presterende KLM – veel beter dan Air France – in woord en daad de oorlog. Schoten voor de boeg zorgden binnen de KLM tot in de haarvaten direct voor groot alarm: Air France een premium maatschappij, KLM een mindere signatuur. Dacht het niet…..
In war you’ll never leave a friend behind…..
“Het is een botsing tussen twee visies op hoe ons bedrijf aangestuurd moet worden. Elbers is daarin een obstakel. Smith is na zijn aantreden meteen begonnen met Elbers te negeren. Dit is keiharde tactiek en strategie”, zei voorzitter Jan Willem van Dijk van de ondernemingsraad van KLM tegen Yteke de Jong van de Telegraaf, die de “oorlog” als eerste meldde. “Ik heb tegen Smith gezegd dat hij hart en ziel van ons bedrijf er uit haalt”, aldus de OR voorzitter van KLM, die zo onderstreepte hoe serieus de explosieve situatie wordt genomen.
Een uitgesproken en niet tegengesproken twijfel of Pieter Elbers’ contract dit voorjaar wel verlengd zal worden, deed de vlam binnen de KLM-geledingen van hoog tot laag in de pan slaan. Het resultaat van dit onverklaarbare dilettanten optreden was voorspelbaar: een dreigende oorlog met het inmiddels binnen de kortste keren gemobiliseerde blauwe leger.
“Als Pieter Elbers moet opstappen beleven we in het honderdste jaar van de KLM de grootste staking ooit…”, voorspellen al enkele dagen vakbondsvertegenwoordigers. De kans is groot dat een groot deel van de Nederlandse bevolking een dergelijk massaal protest ook zal steunen.
Het geruchtencircuit draait ook in de KLM-cockpits op volle toeren. De vlieger-vakbond is aandeelhouder van Air France KLM. Zou Smith de steun en stilte van deze bond kopen met de al zo lang gewenste zetel in het hoofdbestuur in Parijs?. Wordt het hoofd van Petrus Johannes Theodorus ELBERS straks op een schaal aangeboden door de vlieger-vakbond aan de zonnekoning Ben Smith?
Opzichtige smoezen, van uit de ivoren toren in Parijs gebruikt om het uitblijven van hervormingen en voortdurende stakingen maar goed te praten: de zogenaamd hoge belastingen. Als Air France niet zoveel belasting moest betalen, dan zou de winst net zo hoog zijn als bij KLM. Praatjes voor de vaak… die er in Frankrijk ingaan als Gods woord in een ouderling.
Trouwens, de roep om KLM los te kloppelen van Air France, eventueel gesteund door de Amerikaanse maatschappij Delta en een Chinese partner, klinkt weer steeds luider. Zo langzamerhand iets om te hopen al was het alleen maar vanwege het enorme nationale belang. En de overtuiging dat de praktijk inmiddels heeft geleerd dat met de Fransen niet valt samen te werken. Wie dat kan tegenspreken verdiend een lintje….van het Elysee!
Butcher Ben, slager Ben, zoals hij inmiddels wordt genoemd, ontpopt zich intussen voor de KLM als het paard van Troje. De ruime kamer van president-directeur Pieter Elbers met uitzicht op het Amsterdamse Bos en Schiphol heeft hij al opgeëist, vertrouwde hij enkele intimi toe.
Verlekkerde Kamerleden
Afspraken met Pieter Elbers zegt de “slager” af, hij bezoekt de Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers onaangekondigd, zonder zijn kompaan te verwittigen en ook buiten de KLM top om dineert hij op de Franse ambassade met verlekkerde kamerleden, onder wie de van makelaar tot VVD luchtvaartexpert boven zichzelf uitgestegen Remco Dijkstra, die menen het ware verhaal te horen. Wat dat dan is, wil achteraf niemand vertellen.
Kamerleden, die kwamen opdraven op de Franse ambassade, waar werd door het vliegend evangelie te verstaan gegeven vooral hun zorgen over KLM met Parijs te delen in plaats van in de arena van de parlementaire democratie. Sindsdien is er over het uitkleden van KLM en mainport Schiphol door VVD-kamerlid Remco Dijkstra weinig meer vernomen.
De ministers willen volgens Haagse bronnen ook geen gedonder met kamervragen, hoewel minister Wopke Hoekstra van Financiën een oprecht bezorgde in druk wekt. Hij doet op de valreep in elk geval nog pogingen om het gezicht van onze nationale politiek te redden door een gesprek met zijn Franse collega Le Maire.
Ben Smith speelt intussen verdeel-en-heers. Mensen die hem tegen durven te spreken, noemt hij vijanden van het luchtvaartbedrijf, beweren insiders stellig. Daarmee lijkt inderdaad een nieuwe zonnekoning geboren, die de guillotine wel durft te hanteren. Als de tekenen niet bedriegen, ligt het hoofd van Pieter Elbers daar al op. Maart inmiddels als “marinier van het blauwe leger” kan hij rekenen op de steun van enkele tienduizenden KLM-ers die door het vuur zullen gaan met het mes tussen de tanden. In war you’ll never leave a friend behind….