COLUMN – Het houdt niet op, niet vanzelf… Het geraaskal over de luchtvaartsector in ons land. In het bijzonder over Schiphol, vol of niet vol, ticket tax, geluidoverlast, vuiluitstoot en btw op vliegtickets. Koren op de molen van de milieubeweging.
door Arnold Burlage.
De anti-stemming wordt merendeels zonder enige visie aangejaagd door op stemmen jagende roep-toeterende politici, die zich met name onderscheiden door gebrek aan kennis van luchtvaartzaken en in combinatie met het ontberen van enig historisch besef.
Wat een discussie, gebaseerd op deugdelijke argumenten, in de weg staat, is het ontbreken van een stip op de horizon, een nationaal luchtvaartbeleid, verankerd in een deskundige toekomstvisie. Waar blijft bijvoorbeeld het zo door KLM topman Pieter Elbers bij zijn aantreden genoemde en noodzakelijke “deltaplan voor onze luchtvaart”.
Flying Dutchmen
Ooit was Nederland met “flying dutchmen”, pionier en een voorbeeld in de wereld luchtvaart. De KLM is het overtuigende bewijs, nu de oudste luchtvaartmaatschappij ter wereld, volgend jaar 19 oktober 100 jaar oud. Een eeuw heersend in het zwerk dreigt echter nu te smoren in een door dilettanten vervuilde maatschappelijke discussie.
Voor Schiphol geldt feitelijk hetzelfde. De luchthaven mag, zonder klaarliggend alternatief, niet verder groeien, vinden politici, die vaak het verschil niet kennen tussen een Airbus en een touringcar. Zouden die nu echt denken dat de groei van de wereldluchtvaart met een slot op Schiphol vanzelf ook stopt.
Nieuwkomers
Zou de groei-explosie in India, China en vast ooit ook nog wel Afrika zo dan tot staan worden gebracht. En zouden de ons omringende EU-landen dan simpelweg solidair zijn en ook de rem gooien op hun luchtvaart als belangrijke welvaartsbron. Of zouden nieuwkomers als Istanboel en Dubai met giga-luchthavens als knooppunten de rol van de “uitvinders overnemen. En die ontwikkeling is al enige tijd aan de gang. Nog even door-etteren en Schiphol moet zich serieuze zorgen gaan maken over krimp in plaats van groei….
Hoezeer Schiphol naar de verdommenis is geholpen, blijkt eens te meer nu onze nationale luchthaven met gemanipuleerde sjoemel-data “vol” is verklaard. De vorige president directeur, Jos Nijhuis – wiens jaarinkomen met bonussen al eens bijkans de miljoen aantikte – liet als Sloper van Schiphol het afgesproken selectiviteit-beleid los en plempte met tegendraads volume-beleid de luchthaven op slot met prijsvechters, pret-maatschappijen, die nauwelijks bijdragen aan onze economie.
De onlangs aangetreden nieuwe Schiphol directeur, Dick Benschop ging in de achtergebleven augiasstal direct hoopgevend van start met het herinvoeren van selectiviteitsbeleid en een plan voor beperkte groei, voorrang dus voor maatschappijen die belangrijke economische centra in de wereld verbinden. Een eminent belang voor ons land.
Sloper van Schiphol
Of het in de stupide discussies iets uithaalt, is de vraag. Een poging om wat bonussen van de Sloper van Schiphol terug te vorderen, via een zogenaamde “claw back” procedure, lijkt eerder kans van slagen te hebben. De stemmen daarvoor gaan inmiddels op…., daarmee maar beginnen, al is het maar als doekje voor het bloeden.
Begrijpt dan niemand dat – zoals KLM topman Pieter Elbers betoogde – groei nodig is om te kunnen investeren in geluidsarme en schonere vliegtuigen? Snapt dan niemand dat we bezig zijn om het kind met het badwater weg te gooien? Is het echt de bedoeling om nu ook langs deze weg na de zorg, politie en justitie of defensie – om maar wat te noemen – ons land nog meer naar de Filistijnen te helpen?
Een transportminister in Singapore, die ik ooit sprak, samen met de toenmalige directeur van de luchtverkeersleiding Nederland, dr. ir. Paul Riemens, antwoordde toen op onze vraag hoe Singapore als stadstaat en vergelijkbaar met Nederland toch zo voortvarend met de luchtvaart en hun luchthaven wist in te spelen op de groei van de wereldluchtvaart: “Wij doen dat precies zoals Nederland dat ooit deed en we vragen ons steeds af waarom jullie daarmee zijn gestopt…”.
Luchtaven in Zee
Waar we in Nederland momenteel kennelijk goed in zijn, is het uit het stof tillen van op zich bewonderenswaardige plannen, zoals de grijsgedraaide plaat van een luchthaven in zee, bijvoorbeeld, soms afgezwakt tot baantje in zee, dan lijkt het minder erg. Waarom zijn die zee-plannen eigenlijk niet al lang tot in detail uitgewerkt. Iedereen kon de enorme groei toch al heel lang tevoren zien aankomen. Nu is Schiphol vol en is de vraag wat nu en komt een oplossing nog op tijd om een rol van betekenis te blijven spelen…?
Ministers lijken nu te regeren – als je het laten van natte winden zo mag noemen – onder het mom van na ons de zondvloed. Uit niets blijkt dat ze zich druk maken om de crisis, waarin we toch echt zijn verzeild geraakt. Intussen laten ze zich zonder sancties beduvelen en voorliegen door hun topambtenaren, die sjoemelen met data. Opdrachten voor een nationaal luchtvaart-plan, compleet met een alternatief voor Schiphol op land of op zee, blijven uit. In plaats daarvan onzinnige discussies, o a van Kamerleden, die nog voor het pluche maar nauwelijks tot meer in staat moeten hebben geleken als vakkenvuller bij hooguit een kwaliteitssupermarkt.
Bestuurders met visie moeten deze ontwikkeling al lang van tevoren hebben zien aankomen. Getuige eerdere discussies, decennia geleden, over een nieuwe luchthaven op de Maasvlakte, een droog gelegde Markerwaard en, ja, ook op zee..
Er had toch al lang een goed doortimmerd plan klaar moeten liggen en inmiddels in uitvoering moeten zijn voor bijvoorbeeld zo’n luchthaven in zee. Een prominente ING-manager, verzekerde onlangs de plannen daarvoor tot in details te hebben doorgerekend. Een enorme kans ook voor bijvoorbeeld bedrijven als Boskalis, Ballast Nedam, Van de Lande en andere prominente bouwers.
Waarom nu niet als de wiedeweerga “out of the box” gedacht voor bijvoorbeeld een luchthaven samen met België in zee, ruim voor de kust ter hoogte van de Zeeuwse eilanden? Voor een heuse multinationale luchthaven met high speed vervoer naar de terminals in Brussel en op Schiphol. Dat zou nog eens echt duurzaam zijn. Waarom dat blijvende geneuzel in de marge en politici die hopen dat ze weg zijn als het schip zinkt. Waarom niet weer, anno 2018, luchtvaartpionier?
Arnold Burlage
Luchtvaartjournalist
PS
Een bewijs dat stappen vooruit tot nu toe uitsluitend vanuit de luchtvaartsector zelf komen in tegenstelling tot de blokkades vanuit de politiek is het witboek ‘Slim en duurzaam’, een actieplan voor 35%minder CO2 uitstoot in 2030, dat werd gepresenteerd tijdens een recente bijeenkomst van de Dutch Aviation Group (DAG).
Voor het plan tekenden de Schiphol Group Group, KLM, Nationaal Lucht en Ruimtevaart Laboratorium, Rotterdam The Hague Airport, Eindhoven Airport, Lelystad Airport, Transavia, EasyJet, TUI, Corendon, Board of Airlines in the Netherlands, ACN, Luchtverkeersleiding Nederland,TU Delft, NS,Lucht-en Ruimtevaart Nederland, ,SkyNRG, VNO/NCW, Evo-fenedex en de Dutch Aviation Group
